این روزها که تب استارتاپی و کسبوکارهای نوپا بالا گرفته، قطعا یکی از مواردی که بیش از پیش از کارآفرینان جوان کشورمان شنیده میشود، این می باشد که “عجب اشتباهی کردم”، “ای کاش این کار را نمیکردم”، “در این طرح شکست خوردم” و … . در این یادداشت قصد داریم به شما بگوییم که شاید وقت آن رسیده که کمتر به خود سخت بگیرید و این را بدانید که بزرگترین برندها و باتجربهترین شرکتها نیز گهگاه دچار اشتباه شده و طعم شکست را چشیده اند!
شکست: پروازهای رایگان (مجانی) Hoover
بگذارید این یادداشت بازاریابی را با یکی از بزرگترین شکست برندهای مشهور تاریخ شروع کنیم. بازی انگلیسی کمپانی تولیدکنندهی جارو برقی، Hoover، به مشتریان خود پیشنهاد دریافت یک پرواز رایگان (مجانی) برای خریدهای بالای ۱۰۰ پوند را ارائه داد. مردم سریعاً متوجه شدند که بلیت هواپیما از جاروبرقیهای این کمپانی با ارزشتر می باشد و بنابراین سفارشات مربوط به خرید این جاروبرقیها به شدت افزایش یافت. هنگامی که شرکت این پیشنهاد را لغو کرد، یک زن و شوهر متضرر یک گروه فشار تشکیل دادند و در نهایت تبدیل به سهامدار شدند. در نهایت هیئت مدیرهی Hoover نیز تمام مدیران ارشد بازاریابی خود را اخراج کرد، ۵۰ میلیون دلار برای اصلاح شرایط هزینه کرد، کمپانی شکست خورد و در نهایت به فروش گذاشته شد.
شکست: اهدای ماشین رایگان (مجانی) به مردم توسط اپرا وینفری
اپرا وینفری که یکی از مشهورترین مجریان تلویزیونی جهان بوده و برنامه شوی اپرای او، محبوب ترین برنامه گفتگو و مباحثه در آمریکا به شمار میرفت، در یکی از برنامههای تلویزیونی خود، به تمامی حضار یک ماشین رایگان (مجانی) هدیه داد، آری درست شنیدید، در آن شب ۲۷۶ نفر یک ماشین پونتیاک هدیه گرفتند! این کار شهرت و محبوبیت اپرا را دو چندان کرد تا اینکه پس از مدت کوتاهی افرادی که این ماشین را هدیه گرفته بودند فهمیدند که باید مالیات ۶ هزار دلاری آن را نیز پرداخت کنند. این شد که در اذهان عمومی، نگاهی منفی به این ماجرا شکل گرفت و خیلی زود اکثر افرادی که این ماشین را هدیه گرفته بودند، برای خالی نشدن جیبشان، ماشین پونتیاکشان را به فروش گذاشتند.
شکست: خودکار بیک مخصوص بانوان
خودکار بیک که به خوبی با آن آشنا هستید، خودکاری را تحت عنوان “Bic for Her” و مخصوص به زنان طراحی کرد. این خودکار به شدت با مخالفت عموم همراه شد اما بیک به این موضوع توجهی نداشت و علاوه بر تولید، درباره آن بازاریابی و تبلیغات کرد. تولید این خودکار هنگامی به پایان خود رسید که از Ellen Degeneres مجری محبوب تلویزیونی آمریکا خواسته شد که این خودکار را معرفی کند و او نیز به طرز تمسخر آمیزی این کار را انجام داد.
شکست: تبلیغ تلویزیونی تکنولوژی PureView نوکیا
کمپانی متعلق به مایکروسافت، نوکیا برای نشان دادن تکنولوژی تثبیت تصویر جدید خود که در لومیا ۹۲۰ از آن استفاده می شد، یک تبلیغ تلویزیونی زیبا درست کرد که یک جوانی را نشان میداد که با استفاده از این تکنولوژی جدید در گوشی لومیا ۹۲۰ خود، از دوست خود فیلمبرداری میکند. نوکیا برای نشان دادن قدرت این ویژگی ویدیوهایی را با استفاده از این تکنولوژی و بدون استفاده از این تکنولوژی در کنار یکدیگر قرار داد، تا اینکه در قسمتی از این ویدیو تبلیغاتی، در شیشه یک ماشین که پشت سوژهی فیلمبرداری این تبلیغ در کنار خیابان پارک کرده است، فیلمبردارِ این ویدیو دیده میشود که درون یک ماشین دیگر قرار گرفته و با دوربین فیلمبرداری خود در حال فیلمبرداری می باشد و خبری از گوشی لومیا ۹۲۰ نیست و قطعا بعدش را می توانید حدس بزنید که این تبلیغ به جای تاثیر مثبت چه تاثیر منفی و بدی برجای گذاشت.
شکست: عکس فوتوشاپ نژادپرستانه توسط مایکروسافت
جعل یک آگهی تلویزیونی به اندازه کافی بد بود اما با این حال مایکروسافت برای جعل یک آگهی رسانهای توسط شعبه لهستان خود شاهد انتقادهای زیادی بود. آنها از یک عکسی که شعبه اصلی آنها در آمریکا از آن برای یک تبلیغ استفاده کرده بود، استفاده کرد و تصویر یکی از کارمندان سیاه پوست آن را با عکس یک فرد سفید پوست جایگزین کرد اما فوتوشاپکارِ آنها، دستهای این کارمند سیاه پوست را فراموش کرد که با دست یک سفید پوست جایگزین کند.
اگر توجه کرده باشید، در این یادداشت اشتباهات و شکستهای برندهای بزرگ در شبکههای اجتماعی را نادیده گرفتهایم و دلیل آن هم این می باشد که اگر بخواهیم به این موضوع بپردازیم شاید نیاز به انتشار صدها یادداشت باشد.
در هر حال به این موضوع توجه داشته باشید که همه ما اشتباه داشته و خواهیم داشت، اما تنها مسئلهای که در دنیای فوق سریع و حساس امروزی باید به آن توجه داشت، دقت و بررسی بسیار پیش از انجام یک کار و البته، استفاده از تجربیات و داستان شکستها و اشتباهات دیگران است. با تمامی این اوصاف نیز تنها میتوان امیدوار بود که نرخ اشتباهات و شکستها به حداقل برسد، زیرا تاکید میکنیم که همه ما اشتباه داشتهایم، اشتباه داریم و “قطعا” اشتباه خواهیم داشت!
اگر شما هم از داستانهای شکست و اشتباهات برندهای بزرگ (و یا حتی کوچک و وطنی) مطلع هستید و یا اینکه خودتان در کسبوکار خود اشتباهاتی مرتکب شده و شکستهایی در کارنامهتان داشتهاید، آن را با ما و دوستانتان به اشتراک بگذارید.